Ritten Marc
26-7-2020 : Rondje Akkrum
22-7-2020 : Rondje Waterland
Klimmetjes, heuvels en bergen
Stel, je bent van plan in de bergen te gaan fietsen en je wilt daar routes voor plannen. Maar je wilt ook in Nederland kunnen trainen. Hoe vind je mooie klimroutes in het buitenland en de beste train-klimmetjes thuis? En waar vind je detail informatie over bekende, fameuze, beroemde cols? En liefst natuurlijk digitaal, zodat je ze makkelijk op je fietscomputer of smartphone mee kan nemen.
Op internet zijn her en der websites te vinden van routes met bekende klimmen, maar voor alle details over Europese cols ga je naar cyclingup.eu. En alle Nederlandse klimmetjes vind je op heuvelsfietsen.nl. Beide sites hebben dezelfde opzet, zien er hetzelfde uit en bieden alle informatie op een consistente wijze aan. Het leuke van deze sites is dat ze enkel focussen op de klimmen, zodat je ze zelf in je routes kunt verwerken.
De sites zijn duidelijk ingedeeld. Zo zijn op heuvelsfietsen.nl de klimmetjes gegroepeerd in de gebieden waar ze in Nederland liggen. Je vindt hier veel informatie over de interessantste met de racefiets berijdbare hellingen in Nederland. Iedere heuvel heeft een eigen kaartje, waarop te zien hoe steil elk gedeelte van de klim is. Verder is er een hoogteprofiel en wordt van elke klim de zwaarte, het aantal hoogtemeters en het hellingspercentage van de steilste 300 meter gegeven. De verschillende heuvels worden met elkaar vergeleken in ranglijsten. Kortom, genoeg informatie om ze in je training te verwerken. Ook kunnen de gps-tracks gedownload worden.
Cyclingup.eu heeft zoals gezegd dezelfde opzet en biedt dezelfde informatie aan, maar dan voor de klimmen in Europa, het echte werk zeg maar (onderschat echter niet onze eigen Cauberg of de Italiaanseweg…). Voor de belangrijkste klimgebieden vind je hier alle nodige informatie, ook weer op dezelfde wijze ingedeeld als voor Nederland. Het enige dat mist is de mogelijkheid om de gps-tracks te downloaden. Maar een mailtje aan de beheerder van de site doet wonderen…
Dus ben je aan het voorbereiden voor de komende vakantie en zoek je leuke (of zware) klimmetjes, kijk dan vooral eens op deze sites.
Indoor trainer apps: FulGaz vs Kinomap
Toen ik begon met indoor trainen heb ik eigenlijk meteen voor Zwift gekozen. Er waren namelijk simpelweg nauwelijks alternatieven. Zeker met mijn spartaanse, simpele setup: een ouderwetse trainer “zonder stekker” waarbij de weerstand wordt opgewekt door mijn achterwiel op een soort van vliegwiel-rollertje te drukken. Zelf de weerstand aanpassen met een hendeltje. Ik gebruik een speedsensor op mijn achterwiel, gekoppeld aan mijn laptop, zodat de snelheid naar Zwift wordt gestuurd. Zwift is zeer volwassen en kan zo’n beetje alle indoortrainers en speed/cadans/hartslag/vermogens-sensoren detecteren en het werkte bij mij meteen.
Zwift is volledig gesimuleerd, een game-omgeving waarin idereen een avatar heeft en waarin je tegen en met anderen kan fietsen. Het ziet er mooi uit, maar eerlijk gezegd heb ik er niet zoveel mee. Daarnaast vind ik het nogal prijzig. Wat ik zoek is de beleving van buiten, met een video van een echte omgeving waarin ik lekker in m’n uppie kan fietsen. Op zoek naar een alternatief kwam ik twee zeer interessante apps tegen: FulGaz en Kinomap. ik mocht van Marc zijn Tacx smart trainer lenen en ben met de apps aan de slag gegaan.
Video op een schermpje?
FulGaz en Kinomap zijn beide apps voor tablets of smartphones waarmee je gekoppeld aan je indoor trainer routes kan fietsen door het afspelen van videos. Echte beelden dus van bestaande wegen over de hele wereld. De video’s worden dus getoond op je ‘device’: een smartphone of tablet. Op je telefoon is de beleving dan beperkt vanwege het kleine scherm. Wil je een groter scherm gebruiken zoals een laptop of een TV, dan zijn er voor Apple-apparaten twee mogelijkheden: via AirPlay het beeld naar een AppleTV sturen, of aansluiten met een kabeltje aan je Mac en met QuickTime het beeld dupliceren. Zie de linkjes onderaan. Voor Kinomap is er nog een andere mogelijkheid: door het scannen van een QR-code op de Kinomap website wordt de video via je browser op je PC of laptop getoond. Je smart-apparaat fungeert dan enkel als dashboard.
Veel keus
In beide apps heb je keuze uit vele videos over de hele wereld. Een kwestie van bladeren, selecteren en gaan… De apps bieden hun eigen manier van selecteren, zoeken en bewaren van favoriete routes. Beide apps tonen in het overzicht hoe lang de route is en de hoogtemeters. Ik vind de FulGaz interface wat overzichtelijker. Die toont ook informatie over de resolutie van de video.
Streamen of downloaden?
Ook kan je bij beide kiezen of je de video wilt streamen via internet of dat je hem downloadt op je apparaat en daarop afspeelt. Dat kan nuttig zijn als de video’s haperen bij streaming via internet als je apparaat wat ouder is (zoals bij mijn iPad) of bij een slechte verbinding. Beide apps bieden drie mogelijke kwaliteiten: SD, HD, Full HD. Ook kan je instellen of je wilt afspelen op de ware snelheid (gelijk aan waarmee de video is opgenomen) of dat je de snelheid wilt laten afhangen van hoe hard jij trapt op je smart trainer.
Dashboard
De informatie op het scherm bij het fietsen wordt logischerwijs altijd in landscape weergegeven; dat is immers voor video gebruikelijk. Beide apps tonen de nodige info: vermogen, snelheid, tijd, afstand en (heel handig) hellingspercentage, inclusief wat er komen gaat aan helling. Kinomap toont ook een kaartje waarop je in kan zoomen. Handig, maar geen noodzaak. FulGaz’s dashboard is wat eenvoudiger, maar beide tonen alle nodige informatie op een overzichtelijk manier. Verder zie je bij Kinomap ook andere fietsers op je kaartje én in iets wat een Scoreboard heet. Ik snap de bedoeling hier niet van; je ziet de spelers natuurlijk niet in de video, en het kaartje wordt mijns inziens hier alleen door vervuild waardoor de uitgezoomde variant volkomen nutteloos wordt.
Connectiviteit
Er zijn in principe twee verbindingsmogelijkheden om je trainer en sensoren aan je apparaten te koppelen: ANT+ en Bluetooth. Niet alle apparaten en sensoren ondersteunen echter beide. Dus wel even checken van tevoren. Daar komt nog bij dat iOS apparaten alleen Bluetooth aankunnen. Voor Android heb je dongles waarmee je ook ANT+ signalen op je smartphone kan ontvangen. Het verbinden met trainers en sensoren is bij beide apps met Bluetooth in elk geval geen probleem.
Ik heb zelf een iPhone, dus ANT+ is geen optie. De Tacx smart trainer die ik gebruikte kan Bluetooth en ANT+ aan en werd direct herkend door de apps. De terugkoppeling naar de trainer (zwaarder als het omhoog gaat) werkte prima.
Connectie met Strava
Met FulGaz is dit een makkie. In de app vind je onder instellingen al snel een oranje Strava-knop. Dit werkt ook als je een proefabonnement hebt, ook al kom je dan eerst op de FulGaz ‘subscription’ pagina met de prijzen. Na even zoeken vind je opties om te verbinden met andere platforms zoals Strava. Daarna wordt elke activiteit naar Strava geüpload.
Bij Kinomap is het ook mogelijk om activiteiten automatisch naar Strava te uploaden, maar dit werkt alleen voor betaalde abonnementen. Bij mijn gratis probeerversie moest ik eerst op de site de gpx downloaden (met een vreselijk onhandige naam) en weer naar Strava uploaden.
FulGaz en Kinomap: is er eigenlijk wel verschil?
Tot zover zit er tussen de apps weinig verschil. In mijn setup heb ik gezorgd voor zo weinig mogelijk verstoring: de video’s heb ik op mijn iPhone8 gedownload en dus daarop afgespeeld. Dus geen streaming video via WiFi. Daarbij was mijn iPhone met een kabel direct verbonden met mijn MacBook waarop ik het beeld dupliceerde. Voor de zekerheid heb ik de video’s in de laagste resolutie gedownload.
Wat mij vooral opviel was dat het beeld van FulGaz heel rustig oogde, de beelden lopen vloeiend. De video loopt ook synchroon met de helling van het terrein. Anders gezegd: als in de video de weg omhoog gaat lopen, merk je direct dat je zwaarder gaat trappen (en je ziet het ook in het percentage op het dashboard). Hetzelfde geldt voor het moment dat je op de top van een klim bent. De connectie met de trainer zit dus wel goed. De video vertoonde bij mij geen haperingen. Ik had een route van 18km in de V.S. met heuvelachtig terrein. Aan het einde van de route vloeide de video over naar een andere plek, daarna speelde de video ongeveer 10 seconden supersnel af. Het ziet er vooral grappig uit als je fietsmaatje in de video met een cadans van over de 200 aan het trappen is, maar realistisch is het niet. Daarna liep de video weer normaal.
Bij Kinomap was mijn ervaring helaas anders. Het beeld leek niet te kloppen met de waarde voor de helling op het dashboard. Zodra de hellingwaarde toenam, merkte ik dat wel meteen in de benen, maar het beeld klopte daarbij dus niet. Het gevolg is dat je heel rustig op een hekje komt afrijden (terwijl je lekker doortrapt) en dat het beeld 10 meter vóór het hekje plotseling enorm versnelt (omdat ná het hekje de weg licht daalt). Wel even schrikken, maar vooral een vreemde ervaring. Verder versnelt en vertraagt het videobeeld elke paar seconden. In het begin merkte ik het niet, maar na verloop van tijd begint het echt te storen.
Kosten
- FulGaz €11 p/mnd of €98 p/jr
- Kinomap €10 p/mnd of €80 p/jr of €199 lifetime
- Zwift €15 p/mnd
Aanvulling: Fietsen met een Virtual Reality bril?
Met een VR bril wordt je volledig ondergedompeld (immersion) in de virtuele wereld. Je kan dan volledig rond kijken in de wereld waarin je fietst door gewoon je hoofd te draaien zoals je normaal zou doen. Hierdoor wordt je beleving nóg intenser, nóg echter. Zeker voor een platform als Zwift zou dit een flinke meerwaarde bieden; je kan in een race dan letterlijk om je heen en achter je kijken om te zien wat iedereen doet en op tijd reageren voor een demarrage bijvoorbeeld. Zwift is hier al mee bezig geweest in 2013 toen het nog maar net was ontwikkeld, maar heeft het nooit tot volwassenheid ontwikkeld. Maar ook voor apps waarin een video wordt afgespeeld kan dat natuurlijk een veel intensere beleving geven. Wel moet de video dan in 360 graden zijn opgenomen zodat je de hele omgeving kan bekijken door je hoofd te draaien. Ik heb deze voor fiets-apps nog niet gezien.
Op internet zijn wel voorbeelden te vinden van hobbyisten die een VR-achtige oplossing hebben gemaakt, maar hier worden niet altijd de hoofdbewegingen meegenomen. Je ziet dus wel een 3D omgeving, maar je kunt niet rondkijken. Zwift heeft een mogelijkheid om het hele dashboard in 3D weer te geven (zie de link onderaan over Zwift Insider), maar ook hier worden de hoofdbewegingen nog niet meegenomen. Het idee is dat je een 3D-bril gebruikt zoals in de bioscoop.
Dan is er het grote praktische nadeel: zweet! Als je indoor traint dan heb je normaal gesproken al een aardige ventilator (of 2) nodig om het enigszins uit te kunnen houden. Zelfs in mijn schuur in de winter (geen verwarming) doe ik een ventilator aan als ik warm ben gedraaid. Met een VR bril op kan de lucht niet circuleren rond je gezicht en dat kan oncomfortabel zijn. Er zijn mogelijkheden om ventilatoren bovenop de VR bril te monteren voor luchtstroom, maar daar moet je dus wel voor aan de knutsel en ik vraag me af of het voldoende helpt. Een bandana kan sowieso helpen tegen zweet in de ogen (die gebruik ik standaard) maar er zal zeker ook vocht ín de bril ontstaan. De zachte randen van VR brillen zullen wel wat kunnen absorberen, maar zijn niet gemaakt voor intensieve en langdurige inspanningen. Die randen zijn meer gemaakt voor het draagcomfort. Daarnaast vraag ik me af of de standaard brillen goed bestand zijn tegen zout en hoe lang ze daar tegen kunnen voordat de boel het begeeft. Kortom: er zal mijns inziens voor intensief sporten een speciale uitvoering van de VR bril moeten komen die deze problemen niet heeft. Wel lees ik dat er bijvoorbeeld zgn ‘face foam designed for sweat’ zijn die je online zou moeten kunnen kopen.
Nog een ander punt dat aandacht vergt: Motion sickness. In de simulatiewereld is al heel lang bekend waar je op moet letten om dit te voorkomen, maar met fietsen op een indoortrainer treedt een apart effect op: als je een bocht maakt -zeker in een afdaling- gaat je Zwift-avatar (je virtuele ik) schuin door de bocht, terwijl je fiets fysiek natuurlijk gewoon rechtop blijft staan. Dit kan voor sommige mensen een probleem vormen en kan maken dat ze misselijk worden. Dit hangt veelal van de persoon af, maar Zwift zou hier misschien iets voor moeten doen door de keuze te bieden of je avatar in VR meebeweegt of niet.
Tot slot zijn er nog de kosten van een VR Setup. Heel erg duur zijn die dingen tegenwoordig niet meer, maar je bent al snel €300 lichter en dat zal toch wel een drempel zijn bij velen.
Zelf verwacht ik dat Zwift hier over een aantal jaren wel mee zal komen. Of het ook op andere apps mogelijk zal worden, betwijfel ik. Dan zal je dus voorlopig zelf aan de slag moeten met apparatuur en programmatuur.
Links
Hoeveel kilometer rij jij al op je banden?
Net als bij een auto moeten er bij een fiets af en toe onderdelen worden vernieuwd. Banden, ketting, remblokken en tandwielen slijten nu eenmaal. Om te bepalen of je onderdelen aan vervanging toe zijn, moet je ze regelmatig controleren. Het kan daarbij ook helpen om bij te houden hoe lang en hoeveel km ze al meegaan. Voor dat laatste biedt Strava een aardig hulpmiddel.
Strava
In Strava vind je onder je profielfoto onder settings je materiaal (‘My Gear’). Hier kan je je fiets (of meerdere) invoeren. Als je dat hebt gedaan, houdt Strava precies bij hoeveel km je per fiets hebt gereden. Je moet hiervoor natuurlijk wel per rit aangeven met welke fiets je dat hebt gedaan. Gelukkig biedt Strava een default instelling waar je je meest gebruikte fiets kan aangeven. Die wordt dan standaard ingevuld als je een rit heb geüpload. Handig!
Maar er is meer. Je kan namelijk ook per fiets de verschillende onderdelen gaan bijhouden. Dit biedt je bijvoorbeeld de mogelijkheid om te zien hoeveel km je banden of je ketting inmiddels al hebben gedraaid. Maar ook andere onderdelen kunnen zo worden gevolgd. Om onderdelen in te voeren klik je op je fiets en dan op de knop ‘Add Component’. Je moet aangeven welk onderdeel je wilt invoeren en vervolgens kan je extra informatie erover kwijt. Geef vooral aan vanaf welke datum je het onderdeel al gebruikt. Dit gebruikt Strava namelijk om te bepalen hoeveel km er mee is gereden.
Als je dit hebt ingesteld voor je belangrijkste onderdelen, kan je eenvoudig zien hoe lang ze inmiddels al meegaan en kan je dit mede gebruiken om te bepalen of ze aan vervanging toe zijn. Dit werkt ook als je de onderdelen pas later toevoegt (de datum is bepalend).
Als voorbeeld: Mijn ketting vervang ik zo tussen de 3000 en 5000km. Dit doe ik vooral om slijtage aan mijn tandwielen te beperken. Ooit heb ik 12000km met een ketting gereden. Op zich prima voor wat betreft de ketting, maar de kettingbladen waren toen zó versleten door het langzaam uitrekken van de ketting dat ook die vervangen moesten worden.
De enige voorwaarde voor al dit moois is dat je Strava gebruikt (dit kan gewoon met de gratis versie) en al je ritten daarnaartoe upload.
Helaas zijn er ook beperkingen. Zolang je je onderdelen vervangt en niet van plan bent ze weer te monteren, hou je een mooi overzicht van de status van al je onderdelen. Maar dat wordt lastig als je 2 setjes wielen of banden hebt die je regelmatig wisselt. De ‘oude’ set wordt na toevoegen van het nieuwe onderdeel namelijk ‘retired’ en kan niet later weer op actief worden gezet. Ook kun je -als workaround- niet meerdere onderdelen van hetzelfde soort toevoegen, zoals 2 voorbanden. Verder tellen virtuele ritten gewoon vrolijk mee voor wat de banden betreft, terwijl die dan juist niet gebruikt worden (of hooguit een trainingsband als je die gebruikt). Als je veel Zwift zul je dus telkens moeten compenseren voor het aantal kilometers, en dat is niet handig. Een klein minpunt is dat je niet -net als bij schoenen- een alarm kan instellen (“geef me een seintje als ik meer dan 5000km met een band heb gereden”). Je moet dus zelf actief regelmatig de status checken.
Ondanks de nadelen is het een aardig hulpmiddel, vooral omdat na het toevoegen van elke activiteit alle gegevens automatisch worden bijgewerkt. Wil je verschillende sets banden of cassettes bijhouden (ik denk dat dat de enige onderdelen zijn waarbij je dat zou willen doen), dan zal je dat voorlopig zelf moeten doen. Bijvoorbeeld door je 2e setje wielen apart in een eigen lijstje bij te houden. Of duimen dat Strava deze feature ooit volwassen maakt.
MainTrack (iOS app)
Laatste aanvulling (3 feb 2020): Er is een app -vooralsnog alleen voor iOS- ‘mainTrack’, die alles lijkt te hebben waar je bij Strava tegen problemen aanloopt. De app synchroniseert je Strava data zodat na elke rit de data wordt bijgewerkt. Het is dus een app waarmee je direct op je telefoon kan zien hoeveel km je onderdelen al meegaan. Ook kun je onderdelen afwisselen, zoals een tweede set banden die je regelmatig omwisselt op je fiets. Verder kan je voor alles en nog wat seintjes instellen. Dit vind je in de app weggestopt onder ‘Maintenance plan’. De app is erg uitgebreid en je moet wel even je weg erin vinden. Binnenkort meer.
Update 9 feb 2020
Zoeken op internet naar een handleiding van Main Track levert niets op, dus zit er weinig anders op dan installeren en zelf proberen.
Contact leggen met Strava is snel en intuïtief. De app haalt alle ‘gear’ en bijbehorende activiteiten op. Als je zelf in Strava onderdelen hebt gedefinieerd onder je fiets, neemt Main Track deze helaas niet over. Ook krijg ik het niet voor elkaar om een later in Strava toegevoegde fiets in Main Track te krijgen. Geen handleiding, dus…….???
Dan maar de onderdelen definiëren. Dat gaat op zich best handig en je kunt veel informatie en zelfs een foto van het onderdeel kwijt. Het is echter veel werk. Dus al snel bedenk je dat het verstandig is alleen de onderdelen te definiëren die je wisselt, zoals een trainingswiel, of denkt te moeten vervangen, zoals een ketting of een band. Wat ik had gehoopt is dat Main Track een database zou hebben met de break-up van de meest standaard fietsen, zodat je het niet allemaal zelf hoeft te doen. Als iemand een keer een Giant Propel heeft ‘ontleed’, dan kunnen andere eigenaren daarvan profiteren.
Een andere onhebbelijkheid is dat je eenmaal opgevoerde componenten (onderdelen) niet meer kan verwijderen. Je kunt ze wel inactief maken, maar ze blijven zichtbaar. Dus als je je een keer vergist, dan blijf je dat eeuwig zien.
Dan maar op zoek naar de functie die in Strava ontbreekt. Alarm op een onderdeel na zoveel km of een bepaalde tijd. Dat kan via een ‘Maintenance Plan’ en is eigenlijk vrij simpel aan te brengen. Je krijgt een keurig signaal als je iets dient te vervangen.
En dan de laatste truc. Een verwisselbaar onderdeel zoals een trainingswiel of schoenen die je op meerdere fietsen gebruikt. Het was even zoeken, maar het kan in Main Track. Je maakt een los component aan en zorgt er voor dat hij tot meer dan 1 fiets kan behoren (Multiple Assignments). Bij je fiets kun je dan je trainingswiel aan je fiets hangen en je gewone wiel op ‘retired’ (inactief). Als je het gewone wiel weer terugplaatst volg je dezelfde procedure, alleen andersom. Main Track telt dan netjes de kilometers die je met beide componenten hebt gemaakt.
Maar ik voel nu al dat dit veel teveel gedoe is. Elke keer als ik mijn trainingswiel voor mijn Tacx in mijn fiets zet, moet ik een wiel in de app inactief maken en een ander activeren. Lijkt me dat ik dat ga vergeten.
Wat mij betreft is Main Track een leuke, maar nog onvolwassen tool. Het kost teveel werk om alles in te voeren en wisselen van onderdelen is onhandig. De opzet moet daarvoor echt anders zijn. Bijvoorbeeld dat je in Strava kunt kiezen voor een setup van je fiets (bv. ‘Propel’ en ‘Propel training’) en dat Main Track dan wel weet dat hij de km moet optellen voor alle onderdelen en alleen het onderscheid moet maken bij het achterwiel.
Voor de echte die-hards biedt het genoeg snufjes, de simpele zielen zoals ik kunnen prima af met de Strava functionaliteit. Helaas geen signaalfunctie, maar dan kijk ik af en toe wel op de Strava site. Of ik nu 5.000 of 5.500 km doe met een ketting…….
Hoeveel gemeentes heb jij al bezocht? – De Long Term NL Challenge
Tegels fietsen is leuk (zie de post over Tegeltjes fietsen op deze site). Je ontdekt namelijk nieuwe wegen en gebieden die vaak verrassend mooi zijn. Maar wat dacht je ervan om alle 355 Nederlandse gemeentes ‘aan te tikken’? Een uitdaging van een iets andere orde.
Hoe werkt het? Heel simpel. Via de site van de Long Term NL Challenge meld je je aan en verbind je met je Strava account. Alle activiteiten van Strava worden door de site gescand met als resultaat een mooie kaart waarop precies is aangegeven staat welke gemeentes je wel en welke je niet hebt bezocht tijdens je activiteiten. Ook al valt een route maar een heel klein stukje binnen een gemeente, dan telt die mee. Ook geeft de site een overzicht van hoeveel procent gemeentes per provincie je hebt bezocht alsmede een ’todo’-lijstje met de gemeentes die je nog te gaan hebt.
Als je een nieuwe rit op Strava hebt staan en je wilt controleren wat de nieuwe stand is, hoef je enkel maar naar de site te gaan (kan ook op je smartphone) en kiezen voor ‘update’ (er zijn verschillende opties; dus kijk even welke voor jou van toepassing is). Na enige tijd ververst het scherm en krijg je je nieuwste kaart te zien. Omdat het soms wat langer duurt voordat de gegevens zijn verwerkt, krijg je ook een e-mail met een linkje naar de kaart.
De Long Term NL Challenge is een leuke aanvulling op tegeltjes rijden. Het voordeel is dat je vaak al vrij snel een flink gebied te pakken hebt, maar ook voor gemeentes geldt dat je op een gegeven moment steeds verder weg moet om nieuwe plaatsen toe te voegen aan je lijst. Hoe dan ook, het stimuleert om meer van Nederland te gaan ontdekken. En het is helemaal gratis. Het enige dat je nodig hebt is een Strava account waarop je al je activiteiten bijhoudt.
Een leuke uitdaging dus! En als je alle gemeentes hebt, wat dan? Dan begin je natuurlijk aan België en Luxemburg, want ook die kun je via dezelfde site gaan verzamelen.
Veel ontdekkingsplezier!
Welkom bij ‘Fietsen Natuurlijk !’
Vanaf vandaag is onze website in de lucht. Eerlijk gezegd hadden we verwacht eerder een podcast te hebben dan een website, maar soms lopen dingen anders. Wat niet anders is, is de passie voor de fiets. Of het nu op de website is, of in een podcast, de liefde voor de fiets kan overal gevierd worden.
Ronald en Marc
PS. de podcast houd je tegoed !