Zwitserland timmert net zoals Oostenrijk behoorlijk aan de weg op het gebied van ’outdoor’ zomeractiviteiten. In het begin wellicht om de winter accomodaties ook in de zomer vol te krijgen, maar met de steeds warmere winters wordt het in de toekomst misschien de hoofdmoot van het toerisme.
Ovale de Suisse is in totaal 962km en kent 8.010 hoogtemeters.
Zwitserland heeft een flink aantal goed bewegwijzerde langeafstandsroutes. Deze routes leiden je zoveel mogelijk over rustige wegen en paden. Bij route 5 en 9 is niet zelden de ondergrond onverhard en niet geschikt voor racefietsbandjes. In sommige gevallen is er een alternatief aangegeven.
Routeboekjes
De langeafstandsroutes zijn beschreven in de Veloland boekjes van SwitzerlandMobility. Houd er rekeing mee dat de boekje leuk zijn voor de voorpret, maar niet geschikt om mee te nemen. Het zijn gebonden boekjes die je niet opengeslagen op je stuurtas kunt bevestigen. Het is daardoor lastig navigeren met de boekjes. Hiervoor is een app.
Navigeren
Zoals aangegeven kun je met de routeboekjes moeilijk navigeren. De app is aardig, maar ook niet echt geschikt. Het is meer een naslagwerk als je denkt fout te zijn gereden. GPX wordt niet aangeboden door SwitzerlandMobility. Met een beetje zoeken vind je wel een paar GPX’en, maar bij nadere inspectie bleken die niet helemaal te kloppen.
Ik heb daarom de etappes zelf uitgezet via Strava routeplanner op een Open Cycle Maps kaart. Datzelfde is ook heel goed mogelijk met bijvoorbeeld Komoot of RideWithGPS. OCM geeft de langeafstandsroutes duidelijk in het rood weer. Zo konden wij ook goed de etappes indelen. Met boekje, app, Google en Open Street Maps konden we de campings vinden en zo de dagafstanden bepalen. Een leuke klus, maar dat kun je ook beschouwen als voorpret.
De app geeft ook de omleidingen en werkzaamheden aan. Als is in de eerste 5 dagen al gebleken dat dit niet altijd klopt. Ga er wel vanuit dat als er een omleiding aangegeven staat, je ook echt de originele route niet kunt volgen. In Nederland zijn we altijd eigenwijs en rijden we door. Negen van de tien keer kun je er nog prima langs. In Zwitserland ligt die verhouding net andersom.
Als we verkeerd rijden, of als we het niet vertrouwen, dan gebruiken we de SwitzerlandMobility app en Maps 3D. Met de laatste krijg je een prachtig 3D overzicht van je route, dus dan kun je ook zien wat er nog voor je wielen ligt. Maar nogmaals, de bewegwijzering is bijzonder goed, dus veel heb je deze opties niet nodig.
Zwaarte
De zwaarte van een route vind ik altijd moeilijk aan te geven. Dat hangt natuurlijk van je conditie af, maar ook van de hoeveelheid bagage die je meeneemt. En als je op een E-bike rijdt, is het weer helemaal anders. Ik rijd met net iets meer dan 20kg aan bagage op een fiets van 17kg, ben zelf 10kg te zwaar, maar heb een redelijke conditie en veel fietservaring. Voor mij is dan bijvoorbeeld route 5 een makkelijke route en route 9 een pittige.
Voor route 9 moet je wel je klimmersbenen monteren. Als je die niet hebt, of je hebt gewoon een hekel aan klimmen, vermijd dan deze route, want er zit veel klimwerk in. Route 5 is dan beter geschikt, maar natuurlijk landschappelijk minder fraai. Hoewel ze geprobeerd hebben je zo geleidelijk mogelijk te laten klimmen, ontkom je toch niet aan een paar steilere stroken. Ik noem alles boven de 10% steil. Tot 10% kan ik het redelijk aan, daarboven wordt het harken voor mij. Op route 9 zijn we stukjes tot 20% tegengekomen. Laat dat je niet afschrikken. De steile stroken zijn nooit lang en je kunt altijd een stukje lopen.
Vermeldenswaardig is dat een behoorlijk deel van de route uit gravelpaden bestaat. Sommige zijn prima paden met goed aangestampte gravel, maar er zitten ook wel stukjes tussen met los en grof gravel. Vooral met klimmen en dalen is dat lastig. De eerste 2 kilometer van de klim naar de Hasliberg gaat over los gravel. Dat is wel zwaar.
Het verkeer
Zeker langs de fietsroutes proberen de Zwitsers op drukke gedeeltes de fietsers veilig te houden. Maar aan alles zie je dat de basis infrastructuur daar niet voor bedacht is. Vaak is het stoepje op, stoepje af, of is er een gele onderbroken lijn op de rijbaan geschilderd. Echte vrijliggende fietspaden kom je vrij weinig tegen en als je er een vindt, dan deel je die met voetgangers. Voetgangers beschouwen het pad weer als hun domein en lopen breeduit over het pad en kijken verschrokken en verstoord op als je belt. Racefietsen en E-bikes kiezen meestal voor de weg in plaats van het fietspad op de stoep. Wij doen dat ook vaak, omdat een aanrijding met een auto minder voor de hand ligt dan een aanrijding met een voetganger.
Fietswinkels en Outdoorzaken
Door het doorgebroken fietstoerisme, zijn er voldoende fietswinkels langs de routes. Ga er wel vanuit dat deze gericht zijn op sportieve fietsen en E-bikes. Maar als je geen hele speciale spullen hebt, zullen ze het meeste wel hebben. Trekkingfietsen zijn dan weer meer Nederlands/Duits. Dus als je een nieuw spatbord of krakelingenstuur nodig hebt, wordt het wel even zoeken. V-Brakes moeten ze hier een beetje om lachen, maar hebben ze wel; voor kinderfietsen. Maar die passen ook gewoon op iedere ander fiets met V-Brakes.
Vooral in de bergen vind je veel outdoorzaken met mooie klimspulletjes. Mocht je tent lek zijn of je stok gebroken, dan kun je hier waarschijnlijk wel terecht. In het meer stedelijke gebied (route 5) vind je regelmatig een Decathlon.
Overnachten
We slapen het liefst in ons eigen tentje en dus staan we bijna altijd op een camping. Wildkamperen is in Zwitserland niet toegestaan en ook best lastig, omdat alle bruikbare ruimte wel door iemand is ingenomen. De campings zijn niet overdreven mooi, maar het sanitair is eigenlijk altijd heel schoon en vaak zijn er goede voorzieningen bij als een keuken, een koelkast en op de eerste rustdag een luxe fietsenwinkel. Vaak kun je bij de receptie wel een koud drankje en een ijsje vinden. Broodjesservice is niet standaard en als het er al is, komt het voor ons te laat. Door het warme weer vertrekken wij ook steeds vroeg (tussen 8 en half 9). Dan zijn er nog geen broodjes op de camping.
Meren
De route komt langs 18 meren.
- Bielersee
- Murtensee
- Lac de Neuchâtel
- Lac Léman (meer van Geneve)
- Thunersee
- Brienzersee
- Lungerersee
- Sarnersee
- Vierwaltstattersee
- Zugersee
- Ägerisee
- Sihlsee
- Zürichsee
- Obersee
- Walersee
- Bodensee
- Bichelsee
- Chatzesee
Talen
Officieel kent Zwitserland 4 talen. Frans, Duits, Italiaans en Reto Romaans. Maar taal technisch moet je ervan uitgaan dat het verschillende landen zijn. Franstaligen spreken slecht Duits en andersom. Het Engels van jonge Zwitsers is redelijk, maar bij oudere Zwitsers weer slecht. Dat zie je in veel landen terug. Op de routes die wij rijden wordt Duits en Frans gesproken. We spreken beiden genoeg om ons te redden en meestal gaat de talenkennis van de lokale campingeigenaar wel zover dat hij ’Eine Nacht’ ook wel begrijpt als je niet op ’Une nuit’ kan komen. En anders heb je natuurlijk altijd Google translate.
